Zelf een feestje bouwen met leeftijdgenoten, zónder toeziend oog van ouders. Het gebeurt op het Friese platteland regelmatig in een omgebouwde bouwkeet. Die van Nij Altoenae bestaat al zeker tien jaar, heeft een bestuur en de leden zorgen ervoor dat de band met het dorp goed blijft. ,,Bij ôns keetfeest komt ‘t hele dorp.”
Een zonnige winderige vrijdagavond: het smalle pad naar de keet van Nij Altoenae ruikt naar pasgemaailde brandnetels. Aan de grote klok hoeft de de locatie niet te hangen. Alle dorpsbewoners kennen de keet, die alleen voor jongeren uit het dorp of directe omgeving bestemd is. Vanavond zitten er zes jongeren tussen de 16 en 24 jaar aan de bar: Wietse, Edward, Judith, Sander, Amarins en Tygo. Regelmatig komen zij en andere jongeren uit het dorp hier bij elkaar om te kletsen en een feestje te bouwen.
In het dorp met alleen een dorpshuis, basisschool en kerk hebben jongeren behoefte aan een plek om samen te komen, zonder toezicht van ouders of andere volwassenen. ,,Hier is ‘t lekker los, kinne wij gewoan sels wat útfine”, legt Edward uit. Al een jaar of tien staat de voormalig bouwkeet op deze plek. ,,Maar derfoor ston d’r ‘n ândere keet. Ons ouweloi kwamen hier froeger ok.” Zij gunnen hun kinderen zo’n plek voor zichzelf, zo merken ze. ,,Sij hewwe ok jong weest.” Veel ouders hebben volgens Sander ook liever dan hun kinderen hier een biertje drinken dan dat ze vanaf hun achttiende op stap gaan naar Leeuwarden. ,,Dat is ‘n eand fort. Se wete hier wer’t wij binne en met wie.” ,,En at ‘t mot, bringe wij nander thús”, vult Edward aan. ,,Maar ok at je gyn alkehol drinke, is ‘t gesellig en binne je hier welkom. Drugs motte wij niks fan hewwe.”
Wat is er nodig om lid te worden van de keet? Vijf keer in de keet komen en in Nij Altoenae wonen, zoiets. In totaal zijn er ongeveer vijftig leden, dat is tenminste het aantal dat in de app-groep zit, vertelt Amarins. Het lidmaatschap zorgt ervoor dat je je inzet en verantwoordelijk voelt voor de keet, legt voorzitter Willeke uit. ,,De leden, der draait de keet met.” Als voorzitter zorgt zij ervoor dat alles zo goed mogelijk verloopt. ,,Ik bin kontaktpersoan tussen ‘t dorp en de keet. At d’r wat is met de buurloi gaan ik d’r even hine en dan losse wij ‘t op. ‘t Selde at d’r fragen út ‘t dorp binne over de keet. Ok sit ik in ‘t Plaatselijk Belang. Soa wete se wat d’r allegaar bij de keet gebeurt. Dut is ok noflik foor ôns omdat soa altyd een achter ôns staat. At d’r wat gebeure mot, sorg ik dat d’r ‘n fergadering komt bij de keet. Beslissings nimme wij dan metnander.”
De ledenlijst is er gekomen omdat de voormalige gemeente het Bildt speciaal beleid had voor keten. ,,’n Ais om ‘n legale keet te wezen, waar ônder ândere ‘n ledelist. Ans waren je illegaal en kon de gemeente de keet soamaar slútte.” Toen het Bildt overging in gemeente Waadhoeke, is dat beleid komen te vervallen. ,,Wij hewwe perbeerd om dat belaid weer op te setten maar de gemeente sâg der niks in. De keet wort nou dus gedoogd.” Het contact met het dorp en de buren is ook om deze reden belangrijk. ,,Wij wille hier ok graag sitten blive”, vat penningmeester Edward samen.
De keet is een besloten dorpskeet maar tijdens de coronajaren kwamen regelmatig gasten, jongeren van buiten het dorp. “‘n Prot keten waren doe dicht en de jeugd kon helendal nergens hine. Maar ôns keet waar open, en dus fytsten goenent sels út Britsum weg hier hine”, weet Edward. De regels die nu op de deur en bij de bar hangen stammen nog uit die tijd: ben je gast, gedraag je als gast. Denk om het geluidsniveau. Hou afval bij de keet. Willeke: ,,’t Liep doe wat út de hând en ‘t is niet de bedoeling dat dut weer gebeurt.”
Naast gewoon samenkomen, de keet op orde brengen en de bar aanvullen, organiseert de keet allerlei speciale evenementen zoals een bbq of thema-feest als Strak in ‘t pak (gala) en een Oktoberfest. Het zijn vaak onvergetelijke avonden, net als het keetfeest dat tijdens het Kleintje Dorpsfeest wordt georganiseerd. Dan speelt er een bandje, op een klein podium over de sloot. En ja, ook alle ouders komen dan langs. Sterker nog: ,,’t Hele dorp komt.”
Hoe mooi de keet ook is, er moet binnen afzienbare tijd wel een nieuwe komen. ,,Deuze is helendal op”, wijst Edward naar het dak. ,,At een nag wat weet, dan hore wij ‘t graag.” Met een klein gespaard potje hopen ze iets op de kop te kunnen tikken. ,,’t Mooiste sou weze at wij ‘n komplete boukeet ergens weg hale kinne.” De keet moet hoe dan ook blijven, vinden de leden. Willeke: ,,’t Is soa mooi dat ‘n dorp ‘n keet het. Wat fertrouds, wat deurgeven wort binnen generasys. De keet betekent feul foor ôns.”
