Column
Neffens mij hew ik al ’s faker said dat je gyn Bilkert worre kinne, maar dat je dat binne. En der hoort fansels de Bildtse taal bij. Ik erger mij an Bilkerts die’t op ’t Frys overgaan at se met ’n Frys prate. Friezen ferstaan ôns echt heel goed, hoor. Dus fersmyt dyn aigen taal niet!
Die’t mij goed kin, sil ’t niet ferbaze dat ik mij kwa taal niet anpas. Mij sille jim dus nooit Frys praten hore.
Is dat wel soa….? In ’n kollum, eand desimber op Omrop Fryslân, kondigde ik ’n Frystalig nummer an: “Wachtsje yn de rein” fan Wiegels Wjukkelmasine. Dat ik prate even Frys… Myn sus stuurde mij hierover ’n appy met de folgende tekst: “Dut is de eerste keer dat ik dij Frys praten hoord hew.”
’t Fiel op dus. Tidens ’t útsitten fan ’t ouwe jaar kwam ’t Frys in die kollum ok te praat. “Jan in ’t Frys… Hewwe jim dat wel hoord?”
Ho, ho! Nou wort ’t feul groater maakt as dat ’t is: ik kondigde alleen maar ’n Frystalignummer an, omdat ’t nou eenkeer ’n Frystalig nummer is. Ik kin dan moeilik op ’e radio sêge fan: “Hier komt ‘Wachte in ’e regen op dij.”
Dochs is mij ooit om ’e oren sloegen dat ik ’n keer Frys praten hew. Dat waar in ’e kroeg. Maar dut wil mij nag hyltyd niet an. Maar deuze frou wist ’t seker. Dan waar ’t ’n kreaze frou, dink, en waardestou fast foor ’t faandel weg. Ja, ’t waar inderdaad ’n kreaze frou. Blykber hew ik derdeur myn masker foor weg deen, om ’t soa maar ’s te sêgen. Maar nag maar ’s ’n keer: ik bestriid ’t nag hyltyd.
Werom naar ’t Bildts. Ik wil niet sêge dat Bildts ’n wereldtaal is, maar je komme d’r al ’n eand met. Motte ’n prot talen en dialekten beliis geve at se bij de grîns fan Frysland komme, de Bilkerts likene krekt fan die Duracelbatterijknyntsys.
Doe’t ik in militêre dienst sat, prate ik ok ’n prot Bildts en se konnen mij allegaar goed ferstaan. Maar út fatsoen liet ik ’t Bildts, eerlik said, ok wel ’s fare en praatte ik Nederlâns. Maar in Limburg ferstaan se dus ok Bildts! Der kwam ik doe achter.
Met ’n bitsy overdriving durf ik sels te beweren dat Bildts in Nederlând ’n wereldtaal is. Nou de erkinning nag…
