Elke twee weken een voedselpakket halen in St.-Anne
Elke twee weken halen meer dan dertig Stannebuurtsters een voedselpakket op in de voormalige showroom van garage Jensma aan de Van Burmaniastraat. De pakketten worden samengesteld in Harlingen en uitgedeeld door vrijwilligers. Andere uitdeelpunten zijn Harlingen en Franeker. Ook worden pakketten rondgebracht in de buitengebieden van Waadhoeke en dus ook op ‘t Bildt. Poppe de Beer uit Franeker verzorgt met een aantal ‘collega’s’ de intake in Waadhoeke en weet: ,,Dut kin elkeneen overkomme.”
Een scheiding en daarmee een huis dat verkocht moet worden, ontslag, ziekte en allerlei andere oorzaken kunnen ervoor zorgen dat iemand tijdelijk hulp nodig heeft om boodschappen te kunnen doen, zo weet coördinator Waadhoeke en ‘manusje van alles’ Poppe de Beer. Hij doet onder andere ook de intake van Bilkerts die mogelijk in aanmerking komen voor een pakket van de voedselbank. ,,Ok krije wij fia befoorbeeld Humanitas, ‘t gebiedsteam fan de gemeente, de Skûle Welzijn of andere hulpinstânsys namen deur fan mînsen die’t ‘t finansjeel heel swaar hewwe. Dan komme wij bij hur thús.”
Samen met de aanvrager maken de vrijwilligers van de voedselbank een overzicht van inkomsten en uitgaven, waarbij ook eventuele afbetaling van schulden worden meegenomen. ,,Maar at wij ‘n melding krije fan ‘n droevige sitewasy bringe wij eerst ‘n noadpakket”, vertelt Poppe. ,,Dan kin een fansels niet wachte.” De bezoeken zijn natuurlijk niet direct gezellig van aard, maar Poppe praat makkelijk en vindt in ‘t Bildts, Fries of Nederlands vaak wel aansluiting. Hij kent bovendien veel mensen of hun familie, omdat hij in St.-Anne opgroeide. ,,’n Praatsy make past bij mij. Je krije gau ‘n bând at je over sokke dingen prate. Ik fyn ok dat je as kerklik lid ‘n plicht hewwe om je medemîns in noad te helpen.”
Via de diaconie, het ‘maatschappelijk werk van de kerk’, werd Poppe een jaar of vijftien geleden vrijwilliger bij de voedselbank de Helpende Hand in Harlingen. ,,Domeny Glashouwer had die met ‘n paar anderen opset en hij kwam bij ôns kerk, de PKN in Franeker, om ‘n praatsy te houwen over dut inisjatyf. Doe binne wij met ‘n ploechy fan de diakeny aktyf worren om ok in Franeker mînsen te helpen, deur hier ‘n útgiftepunt op te setten.”
Een paar jaar later kwamen ook aanvragen voor de voedselbank uit het Bildt, verbrede het gebied van Harlingen verder naar tegenwoordig Waadhoeke en ging Poppe in zijn netwerk op zoek naar een geschikte locatie in St.-Anne. ,,Wij wouwen niet midden in ‘t dorp sitte, dat fâlt tefeul op.” Na een paar doodlopende sporen kreeg de voedselbank contact met Marko Jensma, die de voormalige showroom aan de Van Burmaniastraat beschikbaar stelde. De voedselpakketten worden hier vanaf april 2019 elke twee weken uitgedeeld.
Totaal heeft de Helpende Hand ruim 200 klanten, alle pakketten worden klaargemaakt in Harlingen. Het voedselpakket bevat in ieder geval groente, vlees, zuivel en brood. Het komt deels via Drachten, waar het regionale distributiecentrum zit van het landelijke net van voedselbanken. Maar ook komt er veel uit de omgeving. Vanuit de basis Harlingen maken vrijwilligers wekelijks vaste rondes langs winkeliers om overgebleven voedsel of een overschot op te halen. ,,Sommige, soa as de Aldi, AH Harlingen en de Franeker Plus maar ok klaine middenstanders soa-as ‘n bakker in Franeker binne heel betrokken.” Een aantal boeren levert aardappelen en uien en incidenteel worden overschotten van volkstuintjes aangeboden. ,,Lessen hadden wij ‘n heel prot boerekoal.” Vlees dat bijna over datum is, leggen vrijwilligers in de vriezers, zodat het later thuis weer ontdooid kan worden en nog prima te eten is. Speciale acties in de supermarkten, waarbij klanten bepaalde producten kunnen kopen en na de kassa in de kratten van de voedselbank kunnen zetten, leveren vaak veel op. Ook acties zoals die van kerken, scholen, particulieren en de Rotary eind vorig jaar waren succesvol. ,,Over ‘t algemeen binne wij heel tefreden”, stelt Poppe. De ‘klanten’ zoals Poppe de afnemers noemt, zijn volgens hem meestal heel dankbaar. ,,Dat is mooi om te sien, de frijwilligers doen d’r ok ‘n prot foor.”
Het doel is dat mensen maximaal drie jaar gebruik maken van de voedselbank. Soms lukt dat, soms ook niet. Of er nu met de inflatie en stijgende energielasten veel meer aanvragen zijn, valt niet direct te zeggen, maar duidelijk is wel dat het aantal klanten van de Helpende Hand de laatste jaren is uitgebreid en aan een toenemende vraag voldoet. De klanten zijn ook veranderd. Voorheen konden vrijwilligers soms bij aankomst in een straat aan het huis en tuin zien bij wie ze moesten zijn, maar tegenwoordig is dat anders. ,,Mînsen sitte in ‘n skaiding befoorbeeld, of (hew) hewwe ontslag kregen en hoge faste lasten. An ‘e (bútenkant) búttenkant kist ‘t niet sien.” De schaamte om bij de voedselbank aan te kloppen is wel minder dan jaren geleden, stelt Poppe vast. ,,(It) ‘t (kin) Kin echt elkeneen overkomme.”
Toch lopen mensen ook niet graag te koop met hun bezoek aan de voedselbank. ,,Mijn kinderen weten het niet en ik wil hen er niet mee belasten”, vertelt een vrouw uit St.-Anne anoniem. ,,Het voelt toch kwetsbaar. Maar ik ben heel dankbaar en blij met de hulp van de voedselbank.” Dat geldt niet alleen voor het eten, ook de schoonmaakspullen, shampoo en de verjaardagsdozen die ze bij verjaardagen van kinderen kan ophalen doen haar deugd. Ze somt allerlei andere initiatieven op die ze inmiddels weet te vinden, zoals de voedselbank voor dieren, een adres voor gratis kleding in Franeker en weggeefhoeken op internet, waar ze zelf ook graag spullen weer gratis weggeeft. ,,Je moet je schaamte of trots opzij zetten, anders kun je niet genoeg eten op tafel zetten. Zo simpel is het. Het is gewoon heel mooi dat de voedselbank er is.”