Drie of vier lagen kleding aan, in weer en wind maar met een goed gemoed en hete koffie in de thermoskan, nestelen vier vogelliefhebbers zich om de twee weken op vrijdagochtend – met als enige mogelijke beschutting de Anita Andriesen-bankjes – op de zeedijk bij Zwarte Haan. Meinte Engelmoer (uit Lúnbert), Wietske Hiemstra en Gerard van Putten (Blije), en Gerrit Krottje (Ouwe-Syl) warmen zich dit najaar vooral aan de vele vogelsoorten, die op weg naar zonniger oorden het Wad aandoen om bij te tanken. ,,De verscheidenheid van vogels is eindeloos fascinerend.”
Gezeten op kleine inklapstoeltjes en uitgerust met enorme verrekijkers, turen de vier vogelliefhebbers het Wad af. ,,Kijk, een hele groep stormmeeuwen! We zien dit jaar een prachtige trek van stormmeeuwen, die we vorige jaren minder hebben gezien hier,” zegt Gerard van Putten. Daarnaast zien ze veel spreeuwen, kluten en natuurlijk ganzen. ,,De opfallendste waarnimmings fandaag binne de dodaars en ’t smelleken, ’n klaine falk,” zegt Gerrit Krottje. ,,Dat binne dos de krinten in de pap.”
De vier vogelliefhebbers zijn lid van de Waadfûgelwurkgroep van de Fryske Feriening foar Fjildbiology (FFF). In het najaar zijn ze elke twee weken op vrijdagochtend te vinden op Zwarte Haan, om de vogeltrek te bestuderen. Ze observeren gedrag en tellen de grote groepen vogels die voorbij komen. Dat loopt soms in de duizenden. ,,Dy kinne jo fansels net ien foar ien telle, ek net mei sa’n ‘klikteller’ yn de hân,” legt Meinte Engelmoer uit. ,,It giet by benadering. Sjochst yn in wolk fûgels ’n groepke fan sa’n hûndert, en dan sjochst hoefolle parten fan hûndert as der binne.”
De getelde aantallen, weersomstandigheden en andere bijzonderheden worden later doorgegeven op de website trektellen.org, om te helpen te vogeltrek in heel Nederland (en daarbuiten) zo goed mogelijk in kaart te brengen. ,,Eén ochtend, of zelfs één keer in de twee weken hier tellen, zegt op zichzelf niet veel over hoe de trek verloopt. Maar dat wordt anders als je alle gegevens naast elkaar legt, dan kun je patronen herkennen en krijg je een indicatie van welke soorten het goed doen of het zwaar hebben. Dat is waar al die vrijwilligers het voor doen,” zegt Gerard van Putten.
Het gaat hem in ieder geval nooit vervelen. ,,De verscheidenheid van vogels, daar blijf ik me over verbazen. Die is zó groot. Wij mensen lijken allemaal min of meer op elkaar, maar vogels kunnen zo enorm verschillend zijn, in uiterlijk en gedrag, dat vind ik eindeloos fascinerend.”
Hij wil graag een oproep doen: ,,We kunnen zeker nog nieuwe vogelliefhebbers gebruiken die af en toe willen helpen met tellen.” Zijn vogelkameraad Meinte benadrukt dit. ,,Wat is der moaier as dit? Wy sitte hjir bij de ‘balustrade fan it Waad’, it kin net moaier!”
De vier zitten voor zonsopkomst al klaar, ook op deze grauwe, gure vrijdagochtend. Zo rond een uur of tien, elf is het mooi geweest en gaan ze weer. De gezelligheid en bijzondere waarnemingen maken het elke keer weer de moeite waard, ondanks de kou. ,,Ik haw in trui, in bodywarmer, in jaske en noch in grutte jas oan, en ha it net kâld,” vertelt Wietske Hiemstra vrolijk.
De hete koffie en ‘het praat’ houdt hen warm. Zit daar niet stiekem ‘’n slokky’ doorheen? ,,Ni, dat mot maar niet,” zegt Krottje. ,,Dan siest ’t niet goed meer en telle wij meskien dubbel!”
Meer informatie over de Waadfûgelgroep van de FFF is te vinden op: www.fjildbiology.nl