Leendert Nauta en Sander Krist over hur potkast ‘Nag Even Bildts’
De eerste en tot nou toe enige Bildtse potkast Nag Even Bildts mâg met recht ’n fenomeen noemd worre. Fine de makers, Stannebuurtsters Leendert Nauta en Sander Krist, sels in elk gefal. Hur ge-ouwehoer wort om onferklaarbere reden elke week deur meer as 400 mînsen belústerd. Se draaie d’r niet omhine welk doel se foor ogen hewwe: de Bildtse-Kultuurpriis winne. Dan krekt kinne de heren de mikrofoans an de wilgen hange, al is de kâns groat dat se dan nag – ,,nàg !” – deurgaan. ’n Goed gesprek met Leendert en Sander, kammeraten en potkastmakers, dat ok te belústeren is fia Spotify. ‘Wie lústert d’r nou ’n uur lang na dut gelul?’
,,Sommigen sêge, dat ’t súkses hur na de kop stegen is. Sommigen sêge, dat se faker fan nander drome dan fan wie dan ok. Sommigen sêge, dat se dos ‘soa gewoan’ bleven binne…” Op ’n woensdegaven, kortleden, mocht ik in ’t hôl fan de luw foor een keer ’n podcast presintere. Sander kon d’r spitig genog inkeld fia de tillefoan bij weze, omdat hij in karantêne sat, maar dat drukte de pret niet.
Dat hôl befynt him in de bedriifsrúmte fan Leendert Nauta, op bedriveterrain De Wissel in St.-Anne. Fan derút make Leendert en Sander sont anderhalf jaar elke woensdegaven de ‘Bildtse potkast’, ‘Nag Even Bildts’. Ik mocht se baide foor deuze krant interviewe, maar dan wou Leendert dat ‘t al opnommen worde. As ôflevering fan dieselde potkast, werfan jou nou ’t ferslag in deuze krant leze, èn die’t nou te belústeren is fia Spotify. At ’t jou nag niet dúzzelt deur dut Droste-effekt, blyf d’r dan bij. Foor goenent is ’t fenomeen podcast nag even winne, en dat kin alheel gelde foor Nag Even Bildts: de Bassie en Adriaan fan ‘t Bildts, de Peppi en Kokki fan de potkastwereld, de Koot en Bie fan casting? Of gewoan Sander en Leendert, ’n Bildtse bromance der’t elkeneen soamaar na lústere kin.
Nije lústerers motte niet fernúvverd weze at se baide heren ’n boom opsetten hore over de kwaliteit fan snackbars in St.-Anne, over Sander’s sterilisasy en ândere fysike ongemakken, jeugdherinnerings en ‘keetlelle’. Alles komt foor ’t foetlicht, al sait Leendert: ,,’t Is satire, hin, dat motte wy niet fergete.”
Altyd eerlik en oprecht (maar soms ok niet) – soawel in enthoesjasme as ferfeling, in ’t groffe en ’t tedere – en altyd met de knypoog der satire. De merkwaardige paradoks die’t him foordoet at je al hur ôfleverings lústerd hewwe, is dat je baide heren toegelyk a) fan haver tot gort dinke te kinnen, en b) je je hyltyd meer ôf beginne te fragen: wie binne deuze mânly nou aigenlik? En werom doen se dut? Hoog tiid om de twee potkast-magnaten ’s an de tan te foelen.
’t Saadsy foor de potkast worde plant tidens de Klaailand Games op Stannemet in 2019. Leendert: ,,Der gâven wij tegaar kommintaar bij, en dat gong ôns arig ôf. Sander had derfoor angeven dat hij stoppe wou met ôns dj-duo Crazy Dicks. Doe docht ik: werom beginne wij niet, op syn Bildts, ’n potkast?” Want ouwehoere, dat kinne de twee kammeraten wel.
Enthoesjast maakten se ‘n Google doc an, bedoeld om tidens de week ideeën te delen, maar ’t dokumint staat al tiden eensem en ferlaten in de cloud. Foorberaide, dat werkt foor hur niet. Wel noade se faak ’n gast út. Sander: ,,De beste útsturings binne at je offens dinke: ‘Ik hew d’r aigenlik niet soa’n nocht an,’ maar dat ’t útaindlik heel spontaan en arig wort.” Wel is ’t soa, sait Leendert, dat ,,at d’r wat misgaat – at d’r wat omdondert, at een hard lache mot, ’t ekstra leuk wort, dan is ’n sjo slaagd.”
Sander: ,,Gasten motte wel winne, ’t is hier ‘n intimiderende setting. Foorôf ouwehoere wij wel even, maar at de opnameknop an gaat, is dat wel even wat âns fansels.” Leendert: ,,Sander en ik kinne nander al twintig jaar, maar foor gasten is ’t inenen ‘aksy en gas’.” ’n Hele trits an Bekinde en minder Bekinde Bilkerts is al del weest, en na 56 ôfleverings wort ’t lastiger goenent beraid te finen. Sander: ,,De beste gasten hewwe wij al had. At je nou froegen worre binne je dos ’n bitsy B- of C-keuze.”
Se spare gyneen – hursels nag ’t mînst – maar roezy is d’r nag nooit weest. Foor twee mânly met soa’n groate mônd hewwe se ferrassend faak arige gesprekken, soms met diepgang ok nag. Sander: ,,Ons gasten binne ok maar mînsen, wij bore se niet de grônd in. Motte je ok niet wille. Aigenlik kinne wij met elkeneen ’n goed gesprek foere.”
’t Sil ok wel motte, want bútten de potkast rake de mînsen hyltyd meer op de heren útkeken. Leendert: ,,Wij worre nooit meer tegaar útnoadigd op ‘n fesy, at een fan ôns fryndekring jareg is. Dan sien ik Sander en sêg ik: ‘Gaast fanaven ok na die-en-die?’ En dan sait-y dat hij de overdâgs al weest het. Se houwe ôns útnander. ’t Gaat wel ’s te mâl at wij tegaar binne.” ’n Barmhartig gebaar fan hur frynden, om Sander en Leendert in beskerming te nimmen, opper ik? Leendert: ,,Noh, ni, se beskerme fooral hursels.”
En se hewwe ok wel wat op nander an te merken. Neffens Leendert gaat Sander wel ’s te lang deur over bakfytsen of syn fergunningkônflikt met de gemeente, of angelt hij naar ‘anekdoates út de ouwe doas’. Sander noemt Leendert op syn beurt ,,’n domrechts persoan die’t gyn fertrouwen het in sjoernalisten.” (Baide konnen se maar met moeite hur lachen inhouwe doe’t se dut saaien). Leendert: ,,Je hoeve ’t niet altyd metnander eens te wezen, dat hout ’t ok spannend. Dat is de kracht fan de sjo.” Sander: ,,Wij doen ’t fooral om reäksys út te lokken. De groate fragen des levens, fan emoasjonele onderwerpen na ‘keetlelle’, dat maakt deuze sjo unyk.”
Ja ja, sou de lezer dinke kinne, ’t sil allegaar. Dos lústere d’r nou elke ôflevering soa’n 400 mînsen na Nag Even Bildts. ’n In de ogen fan deuze skriver ferbijsterend hoog antal, at je bedinke dat d’r 6000 mînsen binne die’t Bildts prate. Sels fine se ’t niet minder ferrassend, ’t súkses. Sander: ,,Wij hewwe gyn idee wie’t d’r allegaar lústere, en in wat foor setting. Ik weet dat wij ônder truckers heel groat binne, d’r binne in elk gefal drie die’t altyd lústere. Maar feerder? Wie lústert d’r nou ’n uur lang na dut gelul?”
Leendert dinkt dat se d’r op ’t jùste momint waren. ,,Blykber waar d’r ’n behoefte, satten mînsen op ôns te wachten. En ’t helpt dat ’t in ’t Bildts is. Nim Sander, die dinkt en praat normaal Frys, maar nou Bildts.” Leendert dúkt dieper in de analize: ,,Je motte ’t sien as legosteentsys. (Wij hore Sander skamper lachen, red.) Eenhoorn’s ‘Even Bildts’ het ’n steentsy, wij hewwe ’n steentsy, dou, Gerard, hest ’n steentsy met dyn kollum in de Luwter Krant, Jan de Groot het ’n steentsy met syn kollum bij Omrop Fryslân… Soa late wij allegaar sien dat wij d’r binne, dat wij ôns niet skame foor ôns taal en dat overeand houwe wille.”
Soawaar ’n serieus antwoord; wij motte d’r allegaar even fan bekomme. Maar de houdberhydsdatum fan deuze potkast dan, is die in ’t sicht? Sander: ,,D’r komt gyn eand an dut sproky. Behalve at een fan ôns doad delfâlt, of at wij roezy krije. Wat wel kinne sou, ja. Meskien dat wij ‘s ’n pauze nimme, at ik Leendert’s hasses even niet meer sien kin. Maar dan begint ’t dos na ’n maand weer te joeken.” Leendert: ,,At wij d’r niks meer an fine, dan houwe wij op. En dat is dan ok goed.”
De faste lústerer weet dat ’t hur aigenlik maar om een ding te doen is: se wille de Bildtse-Kultuurpriis winne. Se binne d’r obsedeerd deur. Sander is niet te troasten at blykt dat se die niet nou al krije: ,,Ik docht: dou praatst nou met ôns, d’r komt ’n foto fan ôns bij, dat kin maar een ding betekene: dat d’r wat útraikt wort. Ni? Dat meenst niet… Tiid om ôf te rônden.”
’t Waar ok de hoogste tiid. Alles dat hier niet ôfdrukt worre kon, is werom te lústeren in de potkast-ôflevering fan deuze week. Op aigen risiko. As skriver fâlt ’t mij nag weer ’s op, hoe’t ‘Het Woord’ op pepier soms hard en onferânderlik is, maar sproken in ’n potkast feulkleuriger en gelaagder weze kin. Dat je de dikke, satirise knypoog dan beter metkrije. Tel derbij op dat se an aktive befordering fan ’t Bildts doen, en dan fraag ik mij ôf: werom souwen se die Bildtse-Kultuurpriis nièt winne kinne?
Nag Even Bildts In 2019 begonnen Leendert Nauta en Sander Krist hur potkast ‘Nag Even Bildts’. De titel is, fansels, ’n knypoog naar Even Bildts, fan Radio Eenhoorn. Normaal sproken noade se ’n gast, al binne d’r ok útsturings werin se ’t tegaar rustig ’n uur lang pratende houwe. Losse rubriken binne de mezykkwis, wat Sander opfâlen is, en ok Pé Stienstra wort gau ’s beld, lykas Paul Feenstra, foor ‘n frolike en astronomise noat. De potkasts gaan na de opname op woensdegaven sonder montazy drekt ’t internet op. Lúster na de útbraide ôflevering fan dut interview interview deur op Spotify te soeken na ‘Nag Even Bildts’.
